HƯỚNG DẪN LẬP BIỂU ĐỐ XƯƠNG CÁ

Hướng dẫn lập biểu đồ xương cá (CED)

(Công cụ không thể thiếu trong quy trình quản lý của kĩ sư công nghệ)

Biểu đồ xương cá là 1 trong 7 công cụ quản lý chất lượng rất hiệu quả gồm histogram, pareto char, checksheet, control chart, flow chart và scatter diagram 

ỨNG DỤNG CỦA BIỂU ĐỒ XƯƠNG CÁ

Biểu đồ xương cá là một phương pháp cho phép bạn kiểm soát tối đa những nguyên nhân dẫn tới một vấn đề xác định. Nó dùng để: nhắc nhở bạn những khả năng xảy ra cho một kế hoạch, giải quyết các vấn đề tận gốc rễ (chứ không chỉ riêng triệu chứng nhìn thấy) hoặc đôi khi bạn có thể dùng như một trò giải trí

CÁC BƯỚC TẠO BIỂU ĐỒ XƯƠNG CÁ

1.       Xác định vấn đề: ghi lại chính xác vấn đề , áp dựng 5W1H (what, who, when, where,why, how) viết vào ben phải ô giấy, sau đó kẻ một đường ngang dài để phần vấn đề ở đầu con cá, xương sống là phần chạy của nguyên nhân (hình vẽ)

2.       Xác định các nhân tổ ảnh hưởng: với mỗi nhân tố vẽ 1 cái xương chìa ra, bạn có thể vẽ các xương chính bằng cách đưa ra nguyên nhân tương ứng với 5w1H hoặc theo phân loại chủ quan-khách quan hoặc theo cách mà bạn viết. 

3.       Tìm ra nguyên nhân tiếp theo: ở mỗi xương nguyên nhân, trả lời câu hỏi: điều gì đã tạo ra nguyên nhân này, và tiếp tục vẽ xương răm là các nhánh nhỏ hơn (hình vẽ)

4.       Phân tích sơ đồ: sơ đồ đã xây dựng chúng ta sẽ nhìn nó, ngắm nó và thảo luận xem đâu là nguyên nhân chính. Và bắt đầu cải tiến từ các nguyên nhân chính trước, nếu nguyên nhân chính không giải quyết được, ta chuyển sang nguyên nhân tiếp theo cho tới khi về cơ bản giải quyết được vấn đề.

      CÁC CÔNG CỤ ĐỂ TẠO BẢN ĐỒ XƯƠNG CÁ

1.       Với một nhóm nhỏ và công việc gấp gáp, tốt nhất là nên vẽ bằng tay ra một tờ giấy đủ to, nhớ phải xoay ngang tờ giấy cho nó có cảm giác trải ra và cùng thảo luận

2.       Với công việc thường xuyên phải đối mặt với giải quyết và báo cáo vấn đề chúng ta nên sử dụng phần mềm, trong này tôi quen dùng imindmap vì nó không quá cứng nhắc mà có thể tận dụng được ưu điểm khi dùng bản đồ tư duy

3.       Với bản báo cáo không cần dài và ít nguyên nhân, chúng ta có thể dùng word trực tiếp qua phần: insert à smartart và chọn biểu đồ gần giống

      Sử dụng bản đồ xương cá để lập kế hoạch học tập

Có thể nói, sau mỗi một kì thi, chúng ta thường có xu hướng tiếc nuối vì kì thi vừa rồi khá “đuối” vì những nguyên nhân đâu đâu, nếu chúng ta có một nhóm bạn, thì trước khi bắt đầu kì học, chúng ta nên thảo luận một vài yếu tố dẫn tới kết quả cao và dùng tới bản đồ xương cá để tạo ra “tuyên ngôn” cho kì học mới, tất nhiên là treo cạnh bàn học.

Chúc các bạn áp dụng thành công

p/s: nếu có thắc mắc về phần mềm hoặc cách sử dụng, xin cm ở dưới bài viết hoặc liên hệ trực tiếp với mình (danh sách thành viên bên trái)

Lưu Nhân Khải